یکی از مؤلفه‌های حیاتی در لپ تاپ ها و کامپیوترها، حافظه‌ی RAM یا رم است. گاهی این اجزا ممکن است با مشکلات یا خرابی‌ها مواجه شده و نیاز به جایگزینی داشته باشند. برای استفاده‌ی موثر از لپ تاپ، شناخت کافی از انواع رم لپ تاپ، اجزای آن و داشتن آگاهی درباره‌ی تعمیرات ضروری است. امیدواریم این مقاله بتواند در مواقع نیاز به تعویض یا تعمیر قطعات خراب، به شما کاربران کمک کند.
رم لپ تاپ چیست؟
حافظه رم ، حافظه دسترسی تصادفی (Random Access Memory) است. وجود این نوع حافظه در لپ تاپ به دلیل تفاوت در سرعت عملکرد CPU و هارد دیسک است. داده‌ها در ابتدا از CPU به حافظه RAM منتقل می‌شوند و تا زمان پایان فرآیند پردازش، درون حافظه رم نگهداری می‌شوند. رم لپ تاپ به عنوان حافظه اصلی یا موقت یا حافظه Cache شناخته می‌شود و وظیفه‌ی اصلی آن افزایش سرعت عملکرد CPU است. حافظه RAM یک حافظه موقت است که اطلاعات و داده‌ها را با سرعت بالا در اختیار لپ تاپ قرار می‌دهد. این به این معناست که اطلاعات به صورت تصادفی در این حافظه ذخیره می‌شوند و برای اجرای فرآیندها و برنامه‌ها به صورت فوق‌العاده سریع و با دسترسی سریع قابل استفاده هستند.
در حالت کلی، اطلاعات موجود در حافظه رم لپ تاپ با قطع تغذیه برق رایانه از بین می‌روند. در گذشته، انتقال اطلاعات فقط در یک لبه از پالس کلاک صورت می‌گرفت که به عنوان تکنولوژی SDR (Single Data Rate) شناخته می‌شد. با پیشرفت تکنولوژی، نوع رم های لپ تاپ DDR (Double Data Rate) وارد بازار شدند که توانایی انجام عملیات در هر دو لبه از پالس کلاک را دارا هستند.
میزان نیاز لپ تاپ به رم
به منظور پردازش نیازهای مدرن نرم‌افزارها، لپ تاپ های قدرتمند و با سرعت عمل بالا لازم است. برای ارتقاء این ویژگی‌ها، یکی از بهترین پیشنهادات، ارتقاء حافظه رم لپ تاپ است.
با توجه به استانداردهای سال 2015، حداقل حجم حافظه رم لپ تاپ برای سیستم برابر با 4 گیگابایت بوده است، که برای پاسخگویی به نیازهای پردازشی کاربر کافی است. اما در راستای افزایش امنیت، داشتن 8 گیگابایت حافظه رم لپ تاپ به همراه یک سیستم عامل 64 بیتی توصیه می‌شود، به ویژه اگر کارت گرافیکی دارای حافظه داخلی مخصوص خود نباشد. در صورت فعالیت تخصصی در حوزه نرم افزارهای گرافیکی و بازی‌های مدرن، حتما نیاز به حافظه RAM 16 گیگابایتی دارید. برای اجرای نرم افزارهای گرافیکی، پردازشی و بازی‌های پیشرفته، 16 گیگابایت حافظه رم لپ تاپ ضروری است.
در کاربردهای خانگی و شرکت‌های متوسط، نیازی به حافظه بیشتر نیست، مگر اینکه یک هدف خاص ویژه وجود داشته باشد. اختلاف بین حافظه 16 و 32 گیگابایت در یک سیستم خانگی به دلیل مکانیزم مدیریت حافظه رم در ویندوز، به طور قابل توجهی محسوس نیست. به طور خلاصه، ارتقاء حافظه رم لپ تاپ برای پردازش نرم افزارهای مدرن و بازی‌های پیشرفته بسیار مفید است، اما نیاز واقعی به حجم بیشتر بستگی به کاربردهای خاص و نیازهای خود دارد.
معرفی انواع رم لپ تاپ
به طور کلی رم لپ تاپ به دو دسته تقسیم می‌شود.
- رم آنبرد (RAM OnBoard)
- رم غیر آنبرد
رم آنبرد
رم آنبرد یک نوع حافظه رم لپ تاپ است که به صورت لحیم شده بر روی مادربرد لپ تاپ یا دستگاه سیستمی متصل می‌شود. اغلب در نزدیکی اسلات‌های رم در مادربرد قرار دارد.
ویژگی‌ها و کاربردهای رم آنبرد
ثبات و کارایی: یکی از مزایای اصلی این نوع حافظه رم لپ تاپ، ثبات و کارایی بالای آن در دستگاه است. این نوع حافظه به عنوان قسمتی از سخت‌افزار، با سایر اجزای دستگاه ارتباط دارد که باعث انتقال سریع داده‌ها می‌شود.
کاربردهای مختلف: رم آنبرد در انواع دستگاه‌های قابل‌حمل از جمله لپ تاپ، تبلت، تلفن‌های همراه و دستگاه‌های جیبی استفاده می‌شود. این حافظه به صورت دائمی و در دسترس همیشگی برای اجرای سیستم عامل، برنامه‌ها و ذخیره داده‌ها به کار می‌رود.
محدودیت ارتقاء: یکی از معایب این نوع حافظه رم، این است که بیشتر مواقع نمی‌توان آن را به صورت جداگانه ارتقاء داد. به عبارت دیگر، اگر نیاز به افزایش ظرفیت حافظه دارید، باید دستگاه را به طور کامل تعویض کنید.
مصرف کمتر انرژی: رم آنبرد معمولاً مصرف انرژی کمتری نسبت به رم‌های قابل تعویض دارد. این حافظه از تکنولوژی‌های کم‌مصرف‌تر استفاده می‌کند و در حالت استندبای و خواب دستگاه انرژی کمتری مصرف می‌کند.
رم غیر آنبرد
رم غیر آنبرد یک نوع حافظه است که به وسیله اسلات‌های موجود بر روی مادربورد به سیستم متصل می‌شود. این نوع حافظه از جنس ماژول‌های قابل تعویض است که کاربر می‌تواند به راحتی آنها را ارتقاء دهد. ارتقاء حافظه رم لپ تاپ می‌تواند عملکرد سیستم را بهبود بخشد و به کاربر انعطاف بیشتری در انتخاب مدل و ظرفیت حافظه بدهد. این نوع حافظه مناسب برای کاربردهای مختلفی است از جمله بازی‌های ویدئویی حجیم، ویرایش تصاویر و ویدئو، نرم‌افزارهای مهندسی و علومی و سایر نرم‌افزارهایی که نیاز به حافظه RAM بالا دارند.
یکی از مزایای بزرگ این نوع حافظه رم، قابلیت تعویض و تعمیر آسان آن است. در صورت خرابی یا نیاز به تعویض، کاربر می‌تواند به سرعت ماژول‌های رم را تعویض کند. این ویژگی معمولاً باعث تعمیر و نگهداری آسان‌تر سیستم می‌شود. در نهایت، ارتقاء حافظه RAM غیر آنبرد یکی از روش‌های مؤثر برای بهبود کارایی سیستم است و به کاربر امکان می‌دهد تا به صورت انعطاف‌پذیرتری حافظه سیستم خود را مدیریت کند.
معرفی نسل‌های مختلف رم در لپ تاپ و کامپیوتر
رم DDR
تکنولوژی DDR توانایی انتقال دو بیت داده در هر پالس کلاک را داشت که این موضوع باعث افزایش سرعت انتقال اطلاعات دو برابر بدون افزایش فرکانس شده بود. با این وجود، تکنولوژی DDR هنوز به طور کامل از لپ تاپ ها خارج نشده و هنوز در استفاده برخی سیستم‌ها به کار می‌رود.
اما با پیشرفت تکنولوژی، DDR به نوعی قدیمی‌تر شده است و در مقایسه با تکنولوژی‌های جدید‌تر، ممکن است در ارائه قدرت و سرعت کمی ضعیف باشد. به همین دلیل، در برخی موارد، DDR به طور مستقیم با تکنولوژی قدیمی‌تر SDR (Single Data Rate) مقایسه می‌شود.
رم DDR2
حافظه رم DDR2 در سال 2004 وارد بازار شد. این تکنولوژی باعث افزایش سرعت دو برابر نسبت به DDR شد. همچنین، تراشه‌های استفاده شده در این حافظه‌ها دارای ظرفیت نگهداری اطلاعات بیشتری هستند. در بازار انواع مختلفی از حافظه‌های DDR2 با سرعت‌های مختلف مانند DDR2 533 و DDR2 800 عرضه شدند.
رم DDR3
حافظه DDR3 نسبت به ماژول‌های DDR2 40٪ مصرف برق را کاهش داده است. این حافظه‌ها با جریان و ولتاژ پایین‌تر (1.5 ولت در مقایسه با 1.8 ولت DDR2 و 2.5 ولت DDR) عمل می‌کنند. این حافظه‌ها دارای عملکرد فوق‌العاده‌ای هستند به دلیل استفاده از پهنای بافر 3 بیت برای DDR3 مقابل 4 بیت DDR2 و 2 بیت در DDR.
رم DDR4
حافظه DDR4 با ولتاژ کاری کمتری (1.2 ولت) عمل می‌کند و دارای سرعت انتقال داده بسیار بالاتری است. DDR4 قادر است 4 داده را در یک کلاک پردازش کند، که باعث بهبود کارایی نسبت به DDR3 می‌شود. در حال حاضر، تعداد کمی از لپ تاپ‌های موجود در بازار از رم DDR2 استفاده می‌کنند و بیشتر لپ تاپ‌ها از حافظه‌های DDR3 و DDR4 استفاده می‌کنند.
در جدول زیر مشخصات انواع رم SDR و DDR و توانایی آنها را ببینید.
| SDRAM/ DDR | نرخ انتقال | نرخ انتقال داده | ضریب واکشی | سرعت کلاک واقعی رم | سرعت کلاک داخلی | ولتاژ (V) |
| SDR | 0.8-1.3 | 100-166 | 1n | 100-166 | 100-166 | 3.3 |
| DDR | 2.1-3.2 | 266-400 | 2n | 133-200 | 133-200 | 2.5/2.6 |
| DDR2 | 4.2-6.4 | 533-800 | 4n | 266-400 | 133-200 | 1.8 |
| DDR3 | 8.5-14.9 | 1066-1600 | 8n | 533-800 | 133-200 | 1.35/1.5 |
| DDR4 | 17-21.3 | 2133-3200 | 8n | 1066-1600 | 133-200 | 1.2 |
ارتقا حافظه و رم لپ تاپ
اگر سیستم شما عملکرد کند داشته باشد، ممکن است مشکل از حافظه رم لپ تاپ باشد. گاهاً به دلیل نصب برنامه‌های بیش از حد در ویندوز، فضای بیشتری اشغال می‌شود که منجر به کاهش سرعت و هنگ‌های سیستم می‌شود. برای حل این مشکل، ارتقای حافظه‌ی RAM ممکن است بازدهی و عملکرد سیستم را بهبود بخشد. سیستم عامل ویندوز به‌تنهایی بخشی از حافظه‌ی رم لپ تاپ را اشغال کرده و در ویندوزهای جدید، این مقدار بیشتر است. گاهاً قبل از ارتقای ویندوز، افزایش حافظه‌ی RAM می‌تواند لازم باشد. از طرف دیگر، توجه داشته باشید که حجم حافظه‌ی رم لپ تاپ شما باید توسط مادربورد پشتیبانی شود. در غیر این صورت، نه تنها سرعت بهبود نخواهد یافت بلکه ممکن است باعث هنگ و کندی سیستم شود.
نکات مهم برای افزایش سرعت رم لپ تاپ
- حافظه‌های درایو حالت جامد (SSD) قادرند بر سرعت و کارایی حافظه‌ی RAM تأثیرگذار باشند. با استفاده از یک هارد SSD، می‌توانید عملکرد سیستم خود را بهبود بخشید.
- برنامه‌های در حال اجرا در پس‌زمینه ویندوز ممکن است بخش قابل توجهی از حافظه‌ی رم لپ تاپ را به خود اختصاص دهند. به همین دلیل، مدیریت برنامه‌های سنگین و غیرضروری و بستن آنها می‌تواند کمک کننده باشد.
هزینه ارتقا رم لپ تاپ ایسوس
برای پاسخ به این سوال، باید به موارد مختلفی توجه کرد. اولاً، میزان نیاز شما به حافظه رم لپ تاپ چقدر است؟ آیا نیاز به یک ماژول تک کاناله یا دو کاناله دارید؟ همچنین، نوع حافظه (DDR3، DDR4 یا DDR5) نیز قیمت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
به طور کلی، ارتقاء حافظه رم لپ تاپ هزینه‌ی زیادی ندارد، می‌توانید با هزینه‌ی 1 تا 2 میلیون تومان، یک ماژول 8 یا 16 گیگابایتی DDR4 برای لپ تاپ خود تهیه کنید. ارتقاء حافظه رم لپ تاپ باعث بهبود عملکرد آن در اجرای برنامه‌ها و انجام چندین وظیفه به صورت همزمان می‌شود، همچنین سیستم توانایی بیشتری در پردازش‌های گوناگون پیدا خواهد کرد.
آموزش ارتقا رم لپ تاپ
تمام لپ تاپ‌ها قابلیت ارتقاء حافظه رم را ندارند، بنابراین، ابتدا باید این امکان را بررسی کنید که آیا لپ تاپ شما قابلیت ارتقاء دارد یا خیر. می‌توانید از وب سایت Crucial System Advisor با وارد کردن مدل دقیق لپ تاپ خود برای چک کردن این امکان استفاده کنید.
قبل از شروع به تعویض حافظه رم لپ تاپ، بهتر است از تماس مستقیم به قطعات داخلی لپ تاپ جلوگیری کنید، زیرا الکتریسیته ساکن در دست شما وجود دارد و ممکن است قطات لپ تاپ را خراب کند. حتما قبل از انجام کار، یک قطعه فلزی را لمس کنید.
مراحل تعویض حافظه رم لپ تاپ به شرح زیر است:
لپ تاپ را خاموش کنید.
از شارژر جدا کنید.
درب پشتی لپ تاپ را باز کنید.
حافظه RAM جدید را در اسلات خالی وارد کنید یا حافظه قبلی را جابجا کنید.
حواستان باشد که به بخش طلایی حافظه دست نزنید و آن را از گوشه‌ها بگیرید.
درب پشتی لپ تاپ را ببندید.
لپ تاپ را روشن کنید.
اکنون لپ تاپ شما با حافظه RAM جدید خود آماده به کار است! این ارتقاء به شما کمک خواهد کرد تا از عملکرد بهتر و بهره‌وری بیشتر لپ تاپ خود لذت ببرید.
جمع بندی
رم به عنوان یک نوع حافظه موقت در رایانه‌ها عمل می‌کند و قابلیت دسترسی سریع به داده‌ها را فراهم می‌کند. حضور رم در لپ تاپ امری ضروری برای عملکرد بهینه دستگاه است. هنگام خرید رم یا حافظه، باید به دقت مادربرد و سیستم خود را مد نظر داشته باشیم تا محصولی انتخاب کنیم که با سایر قطعات به خوبی سازگاری داشته باشد. رم با ظرفیت استاندارد به اندازه نیاز فرد، اطمینان می‌دهد که داده‌ها به سرعت و با عملکرد بهتری ذخیره و بازیابی می‌شوند. در بازار پر رقابت امروز، تنوعی از برندها و تکنولوژی‌ها در زمینه رم موجود است. هنگام خرید، توجه به مشخصات سیستم و تلاش برای انتخاب کیفیت مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت داشتن نظر یا سوال در مورد مقاله رم لپ تاپ، خوشحال می‌شویم این موضوع را در قسمت نظرات مطرح نمایید.
شرکت ایسوس توتال ارائه دهنده خدمات تعمیر لپ تاپ ایسوس، تعمیر تبلت ایسوس، تعمیر موبایل ایسوس، تجهیزات شبکه، تعمیر آل این وان ایسوس می باشد. برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید.
